Plakietka hufca

Ten artykuł pochodzi oryginalnie z czasopisma „Barwy Słońca” 134 WDHiGZ nr 05(27) z października 2015 roku, wydanego z okazji zjazdu hufca. Tekst został delikatnie przeredagowany, by zachować jego aktualność.

Plakietka hufca to haftowana oznaka naszyta na lewym rękawie koszuli mundurowej. Oznacza ona przynależność do hufca Warszawa Centrum.

Plakietka ma kształt tarczy gotyckiej (używanej w czasach bitwy grunwaldzkiej), bo takiej mógł używać lojalny wobec Króla Polski, Władysława II Jagiełły książę Janusz I Mazowiecki – bohater hufca Warszawa Centrum. Plakietka wzorowana jest na opisie sztandaru pod jakim walczyli rycerze księcia Janusza pod Grunwaldem. Umieszczony na czerwonym polu biały orzeł to herbowy znak książąt mazowieckich z dynastii Piastów. Czarny, skrzydlaty smok (lub bazyliszek) na białym polu to herbowy symbol księstwa Czerskiego (znajdowała się w nim, między innymi Warszawa).

Plakietkę hufca przyszywamy czarną nicią około czterech centymetrów (szerokość dwóch palców u ręki) poniżej zetknięcia naramiennika i lewego rękawa munduru.

Plakietkę hufca harcerze otrzymują od Komendanta hufca bądź jego zastępcy podczas którejkolwiek z uroczystości hufcowych. Dla harcerzy organizowane jest co roku 8 grudnia Święto Hufca (najczęściej w formie gry po Starym Mieście).

W 1992 roku, gdy powstawał hufiec Warszawa Centrum, głowy zakładających go instruktorów zaprzątnięte były wieloma rzeczami. Pierwszeństwo wśród nich miały: kampania na rzecz utworzenia nowego hufca (sukces w tej kwestii wcale nie był pewny), zmagania związane z podziałem terytorium między hufce: Centrum i Śródmieście, a w dalszej kolejności próby pozyskania lokalu, sprzętu i pieniędzy. Wszystko to decydowało o być albo nie być młodziutkiego środowiska harcerskiego dowodzonego przez pierwszą Komendantkę hufca. W związku z tym kwestie tożsamości i wizerunku musiały poczekać.

rysunek sztandaru Księcia Janusza (wg.opisu w kronice)

Jednak szybko okazało się, że potrzebny jest znak, który wyróżniałby ten hufiec od wszystkich innych. Narysowano wówczas literę „C” jak Centrum, w którą wpisano złotą lilijkę. Tak przygotowane logo przetrwało kilka lat, aż do kampanii bohater z końca lat dziewięćdziesiątych. Zdobywane wówczas imię księcia Janusza I Mazowieckiego stało się dobrą okazją do przygotowania nowego znaku rozpoznawczego hufca. Działo się to za drugiego Komendanta hufca.

Ważnym elementem całej kampanii bohater było uzyskanie przez Centrum sztandaru. Zapewne dlatego pierwsza plakietka hufca była dość wiernym przeniesieniem wzoru z drzewca na haftowaną plakietkę. Dla podkreślenia ciągłości jednostki, na samym środku umieszczono wspomnianą już literę „C” z lilijką.

pierwsza plakietka hufca

Po zmianie na funkcji komendanta i upływie pewnego czasu, w biurze hufca zabrakło haftowanych oznak. Zapadła wówczas decyzja o zamówieniu nowej partii naszywek. Chcąc jednak podkreślić zmiany, jakie próbował wprowadzić w hufcu, trzeci Komendant zmienił jej kształt na bliski francuskiej heraldyce oraz wydłużył znajdujący się na niej napis.

druga plakietka hufca

Zmiany, które miały nadejść za jego kadencji okazały się nie do przyjęcia dla środowisk i zakończyły się wyborem nowych władz. Jednak na zmiany we wzorze plakietki trzeba było poczekać kilka lat – zamówiona na początku XXI wieku partia naszywek miała służyć przez ponad pół dekady.

Po wyczerpaniu wspomnianego zapasu, czwarta Komendantka hufca podjęła decyzję o zmianie plakietki. Tym razem nie autorytarnie, a poprzez rozmowy i konsultacje instruktorskie. Wyłoniła się w nich obecna plakietka hufca. Nawiązuje ona do pierwszej, lecz jest uproszczona i mniejsza od poprzedniczek.

trzecia plakietka hufca

Wszystkie te plakietki noszone są obecnie przez instruktorów. Każdy z nich ma naszytą na ramieniu taką wersję, jaką otrzymał od Komendanta (choć zdarzają się tacy, którzy pragną mieć naszyty najnowszy wzór). Utarło się też, że plakietki są związane z kadencjami Komendantów, toteż kolejna zmiana powinna przyjść wraz z piątym Komendantem hufca.

(opracowano na podstawie archiwaliów hufca Warszawa Centrum)